Burundi: Leta irimo kwizirikaho igisasu gishobora guturikana abaturage

Ku ifoto ni General Evarste Ndayishimiye umukandida wa CNDD-FDD ari kumwe na Perezida Pierre Nkurunziza mu bikorwa byo kwiyamamaza.

Amashusho agaragaza abantu ibihumbi n’ibihumbi bateraniye mu bikorwa byo kwiyamamaza mu Burundi yateye bamwe impungenge z’uko icyorezo coronavirus gishobora kwiyongera mu gihe cya vuba.

Minisiteri y’ubuzima mu Burundi imaze iminsi itangaza ko bakurikiranye abahuye n’abantu babonyemo iki cyorezo bagasuzumwa.

Iyi minisiteri ivuga ko kugeza ubu ababonetse banduye coronavirus mu Burundi ari 14, harimo bane (4) bayikize.

Mu kwirinda iki cyorezo, Leta y’u Burundi yafunze imipaka – keretse ku bicuruzwa – inagira inama abaturage zirimo gukaraba intoki kenshi no kutaramukanya bahana amaboko.

Komisiyo ishinzwe amatora yahaye abari kwiyamamaza indobo nyinshi n’amasabune yo gukarabya intoki abantu baza mu bikorwa byo kwiyamamaza.

Muri ibi bikorwa kandi hamwe na hamwe harakoreshwa imiti ya ‘disinfectant’ mu gusukura abantu intoki.

Gusa abantu ibihumbi bari kureba ibikorwa byo kwiyamamaza ntabwo bose babanza gukaraba intoki nk’uko umwe mu bitabiriye ibi bikorwa uyu munsi mu ntara ya Kirundo yabibwiye BBC.

Gusa kandi abahanga mu by’ubuzima bavuga ko uburyo Covid-19 yandura byagaragaye ko bidahagije gusa gukaraba intoki no kutikora mu maso, ahubwo kwirinda guhura n’abantu beenshi ari bwo buryo bwizewe kurusha ubundi.

Impungenge za bamwe

Covid-19 yakwiriye vuba ku isi kubera ingendo no guhura kw’abantu benshi.

Mu mezi ane (4) agiye gushira imenyekanye ku isi abantu miliyoni eshatu(3) bamaze kuyandura naho abarenga 210,000 imaze kubica mu bihugu 185.

Mu kwirinda ikwirakwira ry’iyi ndwara, ibihugu byinshi ku isi byahagaritse ibikorwa bisanzwe bihuza abantu benshi, mu Burundi amatora ateganyijwe leta ivuga ko nta kigomba kuyasibya.

 

Amashusho y’abantu ibihumbi bakoraniye mu bikorwa byo kwiyamamaza byabaye ejo yatumye hari abagira impungenge ko ibi bishobora kwihutisha ikwirakwira ry’iki cyorezo.

Dr Olivier Manzi, inzobere mu ndwara z’ibyorezo mu mu kwezi gushize yabwiye BBC ko kugeza ubu byagaragaye ko n’umuntu wanduye coronavirus nubwo yaba ataragaragaza ibimenyetso ashobora kuyanduza.

Avuga ko amahuriro y’abantu benshi ari icyuho gikomeye mu kwihutisha iki cyorezo.

Ati: “Urugero muri Senegal, iyi ndwara itangira abantu bari bacye, ariko haje kuba ihuriro ry’abantu benshi nyuma yaryo nibwo hamenyekanye abantu benshi banduye.

“Guhagarika biriya rero ni ingamba z’ingenzi cyane kuko ingero mu bihugu byinshi zarabonetse aho mu guhura kw’abantu benshi ari ho nyuma habonetse benshi banduye”.

Ibyabaye muri Estonia, Ubutaliyani na Espagne

Bivugwa ko imikino y’umupira w’amaguru mu Butaliyani na Espagne n’iya Volleyball muri Estonia yahuriyemo abantu benshi yabaye intandaro yo kwihuta gukwira kw’iki cyorezo.

Tariki 19/02 Atalanta Bergame yo mu Butaliyani yakiriye Valencia yo muri Espagne kuri stade ya San Siro ijyamo abantu 44,000.

Giorgio Gori, mayor w’umujyi wa Bergamo, yatangarije ikinyamakuru Marca cy’imikino ati: “uwo mukino wari bombe itaboneka. Ntabwo twari tuzi ko virus iri kugendagenda muri twe”.

Bamwe mu bitabiriye ibikorwa byo kwiyamamaza by'umukandida w'ishyaka CNL i NgoziBamwe mu bitabiriye ibikorwa byo kwiyamamaza by’umukandida w’ishyaka CNL i Ngozi

 

Imikino yahuje abantu benshi mu kirwa cyo muri Estonia yatumye iki kirwa gihinduka izingira ry’iki cyorezo bituma uyobora ako gace yegura avuga ko yakoze ikosa ryo kwemera ko iyo mikino ibaho.

Abagaragaza impungenge zo kubona abantu benshi bari hamwe mu bikorwa byo kwiyamamaza mu Burundi bashingira ku byabaye ahandi muri iki gihe cy’icyorezo.

Dr Manzi mu kwezi gishize yabwiye BBC ko iyi ari indwara nshyashya bityo mu kuyirwanya ababishinzwe bareba ahandi yabanje uko bayirwanyije nabo bakabiheraho bafata ingamba zo kuyirinda.

Uyu munsi Dr Manzi yabwiye BBC ko ibyo yabonye ku mashusho y’ibikorwa byo kwiyamamaza mu Burundi biteye impungenge ku ikwirakwira ry’iki cyorezo.

Source: BBC

@igicumbinews.co.rw